Για τους ψυχολόγους, η εξυπνάδα δεν έχει να κάνει μόνο με τα πτυχία αλλά σχετίζεται με την ικανότητα του ατόμου να αντιλαμβάνεται ποια είναι τα δυνατά και τα αδύνατά του σημεία και να ενεργεί κατάλληλα.Για άλλους επιστήμονες, πάλι, η εξυπνάδα συντελείται από υψηλά επίπεδα εκμάθησης, επίλυσης προβλημάτων και δημιουργικότητας.
Πάντως, σύμφωνα με επιστημονικές παρατηρήσεις, οι έξυπνοι άνθρωποι έχουν αυτά τα χαρακτηριστικά:
Aφήνουν το γραφείο τους ακατάστατο
Ο ευφυής δεν είναι τακτικός κι οργανωμένος, σύμφωνα με πείραμα του Πανεπιστημίου της Μιννεσότα, από το οποίο προέκυψε ότι οι πραγματικά δημιουργικοί άνθρωποι δεν τακτοποιούν, αντιθέτως εμπνέονται και νιώθουν καλά μέσα στην αταξία. Εστιάζουν στο πρόβλημα παρά στη σκόνη και τα ανακατεμένα βιβλία.
Ξενυχτάνε
Έρευνα του London School of Economics αναφέρει πως τα άτομα που δεν κοιμούνται νωρίς, έχουν υψηλότερο IQ. Η εξήγηση είναι πως ο μέσος εγκέφαλος είναι προσαρμοσμένος στο να ακολουθεί την επικρατέστερη συνήθεια ύπνου, δηλαδή να κοιμάται νωρίς και να ξυπνάει νωρίς. Ωστόσο, οι πιο «περίεργοι», ανήσυχοι άνθρωποι που έχουν την τάση να κοιμούνται αργά, είναι πιο δραστήριοι, ανοιχτόμυαλοι, κοινωνικοί, αντισυμβατικοί και σκεπτόμενοι.
Βρίζουν
Μελέτη του πανεπιστημίου του Rochester κατέληξε στο συμπέρασμα πως οι αθυρόστομοι είναι πιο ξύπνιοι, κι αυτό γιατί ανάμεσα στις βρισιές και την εξυπνάδα υπάρχει σύνδεση. Μία προηγούμενη έρευνα είχε καταδείξει ότι οι άνθρωποι που απαριθμούν τις περισσότερες βρισιές ανά λεπτό τείνουν να πετυχαίνουν υψηλότερες επιδόσεις στα τεστ IQ.