Τριάντα χρονιά πριν, οι βρετανοί επιστήμονες Ρόμπερτ Έντουαρντς και Πάτρικ Στέπτοου κατάφεραν να φέρουν στον κόσμο το πρώτο παιδί του σωλήνα, τη Λουίζ Μπράουν. Από τότε, έχουν γεννηθεί εκατομμύρια μώρα χάρη στην εφαρμογή κάποιας μεθόδου υποβοηθούμενης αναπαραγωγής η εξωσωματικής γονιμοποίησης.
Κάθε χρόνο 4.000 παιδιά γεννιούνται στη χωρά μας με τη βοήθεια της εξωσωματικής γονιμοποίησης 12.000 έως 15.000 κύκλοι εξωσωματικής γονιμοποίησης πραγματοποιούνται κάθε χρόνο στην Ελλάδα.
Εξωσωματική γονιμοποίηση είναι μια μέθοδος υποβοηθούμενης αναπαραγωγής κατά την οποία η γονιμοποίηση του ωαρίου από το σπερματοζωάριο γίνεται στο ιατρικό εργαστήριο και όχι μέσα στο σώμα της γυναικάς, όπως γίνεται με το φυσικό τρόπο.
Βασικά σταδία της εξωσωματικής γονιμοποίησης είναι:
Πρόκληση ωοθηκικής διέγερσης
Η πρώτη κύηση μετά από εξωσωματική επετεύχθητε με τη λήψη ενός μόνο ωαρίου που προερχόταν από ένα ωοθυλάκιο, κατά τη διάρκεια ενός φυσιολογικού κύκλου.Σήμερα για την αύξηση του ποσοστού των κυήσεων, γίνεται διέγερση των ωοθηκών ώστε να ληφθέν περισσότερα ωάρια.
Τα φάρμακα (ορμόνες) που χρησιμοποιούνται για τη διέγερση των ωοθηκών λέγονται γοναδοτροπινες και συνδυάζονται με μια άλλη ορμόνη που σκοπό έχει να εμποδίσει την πρόωρη ωορρηξία και την απώλεια των ωαρίων πριν την ωοληψία.
Οι ορμόνες χρησιμοποιούνται για πάνω από 30 χρονιά και μεγάλες επιδημιολογικές μελέτες δεν έχουν δείξει κάποιο κίνδυνο από τη χρησιμοποίηση τους. Η παρακολούθηση της ωοθηκικής διέγερσης γίνεται με υπερηχογραφικό και ορμονολογικό έλεγχο και για το σκοπό αυτό θα χρειαστούν4-5 επισκέψεις της γυναικάς στο κέντρο εξωσωματικής γονιμοποίησης.
Ωοληψία και γονιμοποίηση
Η λήψη των ωαρίων γίνεται διακολπικά με υπερηχογραφικό έλεγχο, υπό άσηπτες συνθήκες και παρουσία αναισθησιολόγου, ο όποιος χορήγει ενδοφλέβια αναλγησία μικρής διάρκειας.
Μετά την ωοληψία η γυναίκα παραμένει στη μονάδα για 30-60 λεπτά και στη συνεχεία αποχωρεί. Την ίδια ήμερα ο σύζυγος παραδίδει το σπέρμα στον εμβρυολόγο και γίνεται η γονιμοποίηση των ωαρίων με την κλασική μέθοδο η με τη βοήθεια της μικρογονιμοποίησης.
Εμβρυομεταφορά
Η εμβρυομεταφορά είναι απλή διαδικασία, διαρκεί περίπου 15 λεπτά και δεν απαιτεί νάρκωση. Γίνεται συνήθως τη δεύτερη η τρίτη μέρα μετά την ωοληψία, ενώ αν τα έμβρυα έχουν φτάσει στο στάδιο της βλαστανούσης, η εμβρυομεταφορα γίνεται συνήθως την 5η η 6η ήμερα . Συνήθως μεταφέρονται δυο-τρία έμβρυα για να αποφευχθεί η αύξηση του κίνδυνου πολύδυμων κυήσεων .
Τα έμβρυα που περισσεύουν αν είναι καλής ποιότητας μπορούν να καταψύχουν και να χρησιμοποιηθούν από το ζευγάρι σε μια μελλοντική προσπάθεια, η οποία βεβαία δεν θα περιλαμβάνει διέγερση ωοθηκών ούτε και ωοληψία. Μετά την εμβρυομεταφορα η γυναίκα παραμένει κλινήρης για 30 λεπτά και εν συνεχεία αποχωρεί από τη μονάδα.
Οι κυριότερες ενδείξεις της εξωσωματικής γονιμοποίησης, είναι:
• η απόφραξη σαλπίγγων ,
• η ενδομητρίωση,
• η ανωοθυλακιορρηξία,
• ο ανδρικός παράγοντας (κακή ποιότητα σπέρματος, ολιγοασθενοσπερμία, η αζωοσπερμία),
• η αποτυχία άλλων μεθόδων υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και
• η πρόωρη εμμηνόπαυση κατά την οποία χρησιμοποιούμε ωάρια δότριας.
Φυσικά πριν ξεκινήσει το ζευγάρι την θεραπεία, γίνεται ένας πλήρης εργαστηριακός έλεγχος τόσο για την γυναίκα όσο και για τον άνδρα.
Αναφερόμενοι πάντα στον μέσο ορό, θα λέγαμε ότι το ποσοστό κλινικής κύησης ανά εμβρυομεταφορα κυμαίνεται μεταξύ 30-40% , με τα καλυτέρα αποτελέσματα σε γυναίκες Κάτων των 35 ετών. Βεβαίως αυτό διαφοροποιείται ανάλογα με το είδος του προβλήματος που αντιμετωπίζει το ζευγάρι. Το ποσοστό αυτό αυξάνεται σημαντικά και αθροιστικά φτάνει ακόμα και το 70-80% έπειτα από 3 κύκλους θεραπείας.
Θεωρητικά μια γυναίκα μπορεί να υποβληθεί σε εξωσωματική όσες φόρες επιθυμεί. Βάσει επιστημονικών δεδομένων, οι παράγοντες που μπορεί να ωθήσουν ένα ζευγάρι να συνεχίσει η να σταματήσει τις προσπάθειες είναι πολλοί: η συνολική επιβάρυνση της υγείας, το οικονομικό κόστος, οι πιθανότητες επιτυχίας, η ηλικία, ακόμη και ψυχολογικές παράμετροι. Πάντως, έχει αποδειχτεί πως δυο με τρεις προσπάθειες τον χρόνο δεν προκαλούν σημαντική επιβάρυνση στον οργανισμό.
Παραταύτα, οι στατιστικές δείχνουν ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των ζευγαριών που καταφεύγουν σε ειδικούς για την αποκατάσταση της γονιμότητας του επιστρέφει τελικά στο σπίτι του με ένα παιδί.
Dr Ιωάννης Αποστόλου Πήχος MD PhD FRCOG MFFP , Γυναικολόγος – Χειρουργός – Μαιευτήρας, Ειδικός στην Γονιμότητα Ζεύγους και την Ενδοσκοπική Χειρουργική
Διαβάστε επίσης από τον κ.Πήχο
Αντιμετωπίστε τους κιρσούς εύκολα και ανώδυνα.
Παχυσαρκία : Σύγχρονη Λύση από τον Ειδικό 
Χαμογελαστέ ξανά με οδοντικά εμφυτεύματα 
Μάθετε για τα υπερηχογραφήματα της εγκυμοσύνης
Υποφέρετε από αιμορροΐδες; Όχι πια…
