newwoman.gr

Σε φυσιολογικό επίπεδο, η παρατεταμένη καθιστική στάση επηρεάζει δυσμενώς τον μεταβολικό ρυθμό του οργανισμού. Η περιορισμένη μυϊκή δραστηριότητα συνεπάγεται χαμηλότερη κατανάλωση ενέργειας και επηρεάζει αρνητικά τη ρύθμιση της γλυκόζης και των λιπιδίων. Η μειωμένη αιματική κυκλοφορία, ιδίως στα κάτω άκρα, αυξάνει τον κίνδυνο φλεβικών θρομβώσεων, ενώ η έλλειψη μηχανικού φορτίου στο μυοσκελετικό σύστημα οδηγεί σταδιακά σε απώλεια μυϊκής και οστικής μάζας, ενισχύοντας την πιθανότητα οστεοπόρωσης και σαρκοπενίας.

Στο επίπεδο της καρδιομεταβολικής υγείας, έχει αποδειχθεί ότι η καθιστική συμπεριφορά συνδέεται με την αυξημένη επίπτωση καρδιαγγειακών παθήσεων, σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2, αρτηριακής υπέρτασης και παχυσαρκίας. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι ακόμη και σε άτομα που ασκούνται συστηματικά, η παρατεταμένη ακινησία ενδέχεται να μειώνει σημαντικά τα οφέλη της φυσικής δραστηριότητας, εάν συνοδεύεται από μεγάλα χρονικά διαστήματα καθιστικής ζωής. Το φαινόμενο αυτό επιβεβαιώνει την ανάγκη όχι μόνο για άσκηση, αλλά και για συχνή διακοπή της ακινησίας κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Η καθιστική ζωή επηρεάζει και τη ψυχική υγεία. Πλήθος μελετών έχει αναδείξει τη σχέση μεταξύ χαμηλών επιπέδων φυσικής δραστηριότητας και αυξημένης εμφάνισης άγχους και καταθλιπτικής συμπτωματολογίας. Η έλλειψη κινητικότητας έχει επίσης συσχετιστεί με μειωμένη γνωστική απόδοση, ειδικά σε ηλικιωμένα άτομα, καθώς και με διαταραχές ύπνου και αυξημένα επίπεδα κόπωσης. Η σωματική αδράνεια φαίνεται πως επηρεάζει τη λειτουργία του νευροενδοκρινικού και του ανοσοποιητικού συστήματος, γεγονός που ενδεχομένως εξηγεί την πολυσυστημική της επίδραση.

Η αντιμετώπιση της καθιστικής ζωής απαιτεί πολυπαραγοντική προσέγγιση. Η ενσωμάτωση μικρών διαλειμμάτων κίνησης σε καθημερινές δραστηριότητες, η σταδιακή αύξηση της σωματικής δραστηριότητας κατά τη διάρκεια της ημέρας, καθώς και η εργονομική προσαρμογή του εργασιακού περιβάλλοντος, μπορούν να συνεισφέρουν ουσιαστικά στη μείωση των επιβλαβών επιπτώσεων της ακινησίας. Επιπλέον, είναι απαραίτητη η ενίσχυση της ενημέρωσης του κοινού και η ευαισθητοποίηση σχετικά με τους κινδύνους που συνεπάγεται η συνεχής καθιστική συμπεριφορά, ανεξαρτήτως ηλικίας ή επαγγελματικής ιδιότητας.

Συνοψίζοντας, η καθιστική ζωή δεν αποτελεί απλώς μια συνήθεια του σύγχρονου τρόπου ζωής, αλλά έναν καθοριστικό παράγοντα κινδύνου για την υγεία. Η πρόληψη και η διαχείρισή της οφείλουν να αποτελέσουν προτεραιότητα σε επίπεδο ατομικό, κοινωνικό και θεσμικό. Η προαγωγή της καθημερινής κίνησης και η μείωση του χρόνου ακινησίας συνιστούν βασικά εργαλεία για τη διατήρηση της συνολικής υγείας και ευεξίας.